Altruïsme of zelfzorg?

Eerst voor de ander zorgen en dan pas voor jezelf. Hoeveel mensen, veelal vrouwen, hebben dat thuis geleerd? Vanuit hun biologie, zorgen voor de groep, maar ook vanuit opvoeding. Van meisjes wordt vaak verwacht dat ze zich schikken. Oog hebben voor de ander. Empathisch zijn. Boos worden, dat is bijvoorbeeld niks voor meisjes. Je slaat niet met je vuist op tafel. Dat hoort niet.

Ik weet het, het klinkt ouderwets en hopelijk ken jij in 2024 de uitzonderingen, maar heel vaak kom ik vrouwen tegen die precies weten wat de ander nodig heeft. Dat bieden ze. Ze voelen zich over verantwoordelijk en gaan ruimschoots over eigen grenzen heen. 1000 ballen in de lucht en snakken naar ruimte. Totdat ze uitgeput zijn. Zo ook Saskia.  47 jaar, leiderschapstrainer en coach.

Al heel jong leerde zij dat wij het in het Westen goed hebben en zij in een derdewereldland niet. Dat klopt. Problemen zoals hongersnood, armoede of humanitaire rampen zijn ons bespaard gebleven. Dat is een groot geluk en daar zijn wij in geboren. De wereld is volstrekt oneerlijk.

Vanaf dat Saskia 6 was reisde ze jaarlijks een maand met haar gezin naar Ethiopië. Wat ze daar zag en meemaakte, gaat ons voorstellingsvermogen te boven. Temeer omdat in de jaren 80 nog niemand met zijn gezin naar Afrika reisde.

Haar ouders waren mensen met een missie. Ze wilden goed doen, zich sterk inzetten voor mensen die het slechter hadden dan zij. Dat deden ze niet alleen in Ethiopië, maar ook thuis in Nederland. Ze organiseerden vlooienmarkten, inzamelingsacties, veilingen, vingen mensen op, stuurden spullen naar Ethiopië. Elk weekend en vele avonden zaten vol met acties voor hun missies.

Ik heb veel respect voor mensen met een dergelijke actiebereidheid. Saskia leerde daar veel van. In positieve zin. Wat ze echter ook jong leerde, was: de ander heeft het zwaarder dan ik. Daar moet ik begrip voor hebben, voor zorgen en ik mag niet klagen. Ik kom op de laatste plek. Gebouwd met een hoge prestatiedrift hield ze deze overtuigingen jarenlang vol totdat op haar 25e het licht compleet uitviel.

Met vallen en opstaan leerde ze daarna hoe nodig het is om ook goed voor jezelf te zorgen. Al heb je het in materiële zin een stuk beter dan wat ze in Afrika had ervaren. Hoe ze kwam tot een beter evenwicht tussen zorgen voor de ander en zorgen voor zichzelf en welke uitdagingen het leven daarin op haar pad zette, hoor je in de podcast aflevering ‘Anders Bedraad’ die ik met haar opnam. Te beluisteren op deze website en via de reguliere kanalen.